عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید«لیلةالقدر، شب ولایت است. هم شب نزول قرآن است، هم شب نزول ملائکه بر امام زمان است، هم شب قرآن و شب اهل بیت است، هم شب قرآن و هم شب عترت است. لذا سوره مبارکه قدر هم، سوره ولایت است.»(3) «در اصول كافي در باب حجت، روايتي از امام معصوم(ع) آمده است كه خطاب به شخصي فرمودند: «براي اثبات ولايت ما براي مخالفين، با سوره قدر احتجاج كنيد. چرا كه يكي از دلايل لزوم امام بعد از پيغمبر اكرم(ص) اين سوره است»؛ اين شخص با تعجب مي‌گويد در اين سوره از امامت و ولايت سخني گفته نشده است. پس چگونه مي‌توان از اين سوره براي اثبات مسئله امامت احتجاج نمود؟ حضرت فرمودند: از مخالفان بپرسيد در شب قدر ملائكه بر چه كسي نازل مي‌شوند؟ آيا تاكنون كسي ادعا كرده است كه در شب قدر، ملائكه بر او نازل شده باشند؟ هيچ كس نمي‌تواند ادعا كند كه نزول ملائكه را در شب قدر درك كرده است. تاكنون نيز كسي در اين باره مدعي نشده است. قرآن نيز مي‌گويد:
فرشتگان با روح در شب قدر نازل مي‌شوند. «تَنَزَّلُ الْمَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ»
بنابراين حتماً بايد پس از پيغمبر(ص) كسي وجود داشته باشد تا ملائكه بر او نازل شوند. او كسي جز حجت خدا و امام زمان صلوات الله عليه نخواهد بود.
امّا وقتي ملائكه بر امام زمان نازل مي‌شوند، چه كاري خواهند كرد؟ قرآن مي‌فرمايد:
«سَلامٌ هِيَ حَتّي مَطْلَعِ الْفَجْرِ»؛ از شب تا صبح، فرشتگان فوج فوج به خدمت امام عصر(عج) رسيده و به ايشان عرض سلام مي‌گويند. براي ملائكه توفيق و شرافتي است كه در شب قدر اجازه يابند تا به خدمت امام زمان(عج) رسيده و به ايشان اداي احترام كنند. اما نكته دوم كه در روايات شيعه از حد خبر واحد فراتر است، آن است كه ملائكه نازل مي‌شوند تا مقدرات سال را بر امام زمان(عج) عرضه نمايند. به ويژه در شب بيست و سوم كه مقدرات عالم به امضاء رسيده و قطعي شده است را به حضور امام زمان صلوات الله عليه ارائه داده و ايشان از تمام مقدرات امت تا پايان سال بعد و شب قدر ديگر، آگاه مي‌شوند.»(4)
«چون لیلةالقدر، لیله توجه تام ولیّ کامل و ظهور سلطنت ملکوتیه اوست، به توسط نفس شریف ولی کامل و امام عصر هر عصر و قطب هر زمان که امروز حضرت بقیة‌الله فی‌الارضین، سیدنا و مولانا و امامنا حجة بن الحسن العسکری ارواحنا فداه، است، تغییرات و تبدیلات در عالم واقع شود، پس هر یک از جزئیات طبیعت را خواهد بطئی حرکت کند و هریک را خواهد سریع حرکت کند و هر رزقی را خواهد توسعه دهد، و هر یک را خواهد تضییق کند، و این اراده، اراده حق است و ظل و شعاع اراده ازلیّه و تابع فرامین الهیّه است»(5)
امام معصوم، شاهد اعمال
امام، مظهر اسم حىّ الهى است و چون حيات مبدأ علم و قدرت است و علم خداوند شهودى است او نيز شاهد اعمال امّت و به همه كارهاى آنان آگاه است.
امام، چونان احاطه جان بر بدن، به تمام شئون انسان‌ها احاطه دارد، زيرا وى جان جانان است و اطلاع و وقوف حضرتش به اعمال ما منحصر در روزهاى مشخص و دفعات محدود نيست.
عرضه اعمال به پيشگاه امام گاه عرضه‌اى عمومى است كه روزهاى دوشنبه و پنجشنبه اعمال امّت به حضورشان برده مى‌شود -چنان‌كه ظاهر برخى روايات عرض اعمال همين است- و گاه عرضۀ دائمى و اشراف هميشگى است كه با عبارات كل يوم و ليلة، كل صباح در روايات معصومان آمده است و ناظر به دوام وقوف امام عليه السّلام بر اعمال امّت است.
همان‌طور كه جان ما از جسم ما با خبر است و مى‌داند كه بر او چه مى‌گذرد، امام به واقع از جان ما با خبر است؛ گويى درون جان ماست. اين نكته فاخر را كه امام جان جانان است مى‌توان از تعبير اَلنَّبِيُّ أَوْلى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ(6) استفاده كرد، زيرا اگر انسان كامل معصوم مانند حضرت رسول اعظم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم از جان آنان سزاوارتر است حتما به مناسبت تفوق وجودى نسبت به ارواح است به طورى كه ارواح امت به منزله بدن براى روح نبوى‌اند و چون حقيقت امامت جز خلافت خدا و رسول نيست قال الرضا عليه السّلام: انّ الإمامة هي منزلة الأنبياء و إرث الأوصياء، انّ الإمامة خلافة اللّه و خلافة الرسول و مقام أمير المؤمنين عليه السّلام(7) هر كمال مشتركى را كه ميان مقام نبوّت و ولايت متصور باشد واجد خواهد بود.
بنابراين مقام اولويتى كه در آيه مذكور به واسطه تفوّق وجودى براى پيامبر بالاصاله ثابت است براى امام معصوم كه خليفه رسول اللّه است بالتبع ثابت خواهد بود.(8)
امامان عليهم‌السّلام چگونه از اعمال ما باخبر مى‌شوند؟
بهترين راه براى شناخت اين امور مراجعه به احاديث و فرموده‌هاى امامان معصوم عليهم‌السّلام است.
الف) امام زمان(عج) در توقيعى خطاب به شيعيان فرمود:
فإنّا نحيط علما بأنبائكم و لا يعزب عنّا شيء من أخباركم؛(9)
ما بر اوضاع و احوال شما كاملا آگاهيم و هيچ‌يك از اخبار شما بر ما پوشيده نمى‌ماند.
ب) امام صادق عليه السّلام دربارۀ قول خداى عزّ و جل كه فرمود:
اِعْمَلُوا فَسَيَرَى اَللّهُ عَمَلَكُمْ وَ رَسُولُهُ وَ اَلْمُؤْمِنُونَ(10)؛ عمل كنيد كه خدا و پيامبر و مؤمنين كردار شما را مى‌بينند.
فرمود: مؤمنين همان ائمه هستند. (11)
ج) عبدالله بن ابان كه در نزد امام رضا عليه السّلام منزلتى داشت گويد: به امام عليه السّلام عرض كردم: براى من و خانواده‌ام به درگاه خدا دعا فرماييد. امام فرمود: مگر من دعا نمى‌كنم؟ به خدا سوگند كه همانا اعمال شما در هرشب و روز بر من عرضه مى‌شود.
عبد الله گويد: حضرت كه متوجه شد من اين مطلب را بزرگ و باور نكردنى شمرده‌ام فرمود:
مگر كتاب خدا را نخوانده‌اى؟
وَ قُلِ اِعْمَلُوا فَسَيَرَى اَللّهُ عَمَلَكُمْ وَ رَسُولُهُ وَ اَلْمُؤْمِنُونَ ؛
مراد از مؤمن به خدا سوگند على ابن ابى طالب عليه السّلام است.(12)
چگونگى دريافت علم و آگاه شدن بركردار مردم
از امام كاظم عليه السّلام در اين باره روايت شده است كه:
علم به سه صورت به ما مى‌رسد: يكى اخبار گذشته كه پيامبر صلّى اللّه عليه و اله براى ما تفسير و تبيين كرده، ديگر اخبار آينده كه در مصحفى نزد ما نوشته شده و سوم اخبار پديد شونده و فعلى كه، از راه الهام در دل و تأثير در گوش به ما مى‌رسد (كه هرروز به ويژه شب‌هاى جمعه و قدر حاصل مى‌آيد) و آن بهترين دانش ماست (زيرا از اسرار امامت است) و پيامبرى بعد از پيامبر ما نيست.(13)
آثار تربيتى آگاهى امام عليه السّلام از اعمال مردم
امام زمان (عج) واسطۀ فيض و رحمت الهى بين خدا و بندگان است. جاى ترديد نيست كه آن بزرگوار از كردار همۀ بندگان نيكوكار و بدكار آگاه مى‌شود، خصوصا اين‌كه به مسلمانان و شيعيان توجه خاص دارد و هم‌چون پيامبر صلّى اللّه عليه و اله هرگاه كار نيكى را از آنان ببيند، خدا را سپاس مى‌گويد و بر هر كار بدى برايشان استغفار مى‌كند.(14)
نكتۀ اساسى بعد تربيتى خاصى است كه توجه به آن امت پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و پيروان معصومان عليهم السّلام را به نوعى مراقبت هميشگى نسبت به كردار خويش وامى‌دارد. به راستى اگر بدانيم در هرهفته يك‌بار يا دوبار، بلكه در هرروز، كارنامۀ هريك از ما را به حضور مقدس ولى عصر(عج) عرضه مى‌دارند، چه تأثيرى جز تلاش در راه اصلاح نفس و بهسازى اعمال ما مى‌تواند داشته باشد؟
امام صادق عليه السّلام می‌فرماید:
إنّ أعمال أمّة محمّد صلّى اللّه عليه و اله تعرض على رسول اللّه كلّ خميس فليستحي أحدكم من رسول اللّه أن يعرض عليه القبيح؛(15)
كردار امت محمد صلّى اللّه عليه و اله هرپنجشنبه بر او عرضه مى‌گردد، پس هريك از شما بايد از پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و اله حيا كند كه مبادا كارهاى زشت خويش را به او عرضه بدارد.(16)
4- گزيدهاى از سخنان حضرت آية اللّه علامه مصباح يزدى(دامت بركاته) در دفتر مقام معظم رهبرى است كه در تاريخ 20/06/87 مطابق با شب دهم ماه مبارک؛ رمضان 1429 ايراد فرموده‌اند. برگرفته از پایگاه اطلاع رسانی استاد مصباح یزدی
5- آداب الصلاة امام خمینی (ره) ص268
6- سوره احزاب آیه 6
7- الکافی ج 1 ص200
8- امام مهدی (عج) موعود موجود آیت الله جوادی آملی ص 76-75
9- طبرسى، الاحتجاج، ج 3 ، ص 497
10- سوره توبه ، آيۀ 105
11- كافى، ج 1، ص 318
12- همان، ج 1 ، ص 319
13- همان، ص 393
14- بحار الانوار، ج 18، ص 150 ، به نقل از: موعود، شمارۀ4
15- بحار الانوار، ج 17، ص 150 ، ح 5
16- سپیده امید کاوشی در مهدویت ص126
