عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید1.پیامبر خدا صلى اللّه علیه و آله: شبى كه مرا به آسمان بردند، دیدم كه بر درِ بهشت، نوشته است:" [ثواب] صدقه، ده برابرِ آن است و [ثواب] قرض دادن، هجده برابر".
2.پیامبر خدا صلى اللّه علیه و آله: بدهى، سه گونه است: كسى كه هر گاه طلبكار باشد، مهلت مىدهد و چون بدهكار باشد، [به موقع] مىپردازد و تعلّل (كوتاهى و تأخیر) نمىورزد. چنین كسى سود مىبرَد و زیان نمىكند؛ و كسى كه اگر طلبكار باشد، به موقع مىگیرد و اگر بدهكار باشد، نیز به موقع مىپردازد. چنین كسى نه سودى مىبرد و نه زیانى مىكند؛ و كسى كه اگر طلبكار باشد، به موقع پس مىگیرد و اگر بدهكار باشد، در پرداخت آن تعلّل مىورزد، چنین كسى زیان مىكند و سودى نمىبرد.
3.پیامبر خدا صلى اللّه علیه و آله: وارد بهشت شدم. دیدم بر در آن، نوشته است:" [ثواب] صدقه، ده برابر است و [ثواب] قرض دادن، هجده برابر".
گفتم: اى جبرئیل! چرا صدقه ده برابر و قرض، هجده برابر است؟ گفت:" زیرا صدقه به دست نیازمند و بىنیاز مىرسد؛ امّا قرض، جز به دست كسى كه به آن نیاز دارد، نمىرسد".
4.پیامبر خدا صلى اللّه علیه و آله: شبى كه به آسمان برده شدم، دیدم كه بر درِ بهشت نوشته است:" [ثواب] صدقه، ده برابر آن است و [ثواب] قرض دادن، هجده برابر".
گفتم: اى جبرئیل! از چه رو، قرض دادن برتر از صدقه است؟ گفت:" چون نیازمند، [گاه] دارد و باز، دستِ سؤال دراز مىكند؛ امّا قرضخواه تقاضاى قرض نمىكند، مگر از روى نیاز".
۵. پیامبر خدا صلى اللّه علیه و آله: [ثواب] صدقه، ده برابر است و [ثواب] قرض دادن، هجده برابر و [ثواب] صله دادن به برادران، بیست برابر و [ثواب] صله دادن به خویشاوند، بیست و چهار برابر.
۶. پیامبر خدا صلى اللّه علیه و آله: خداوند عز و جل فرمود:" من، دنیا را میان بندگانم كالایى براى داد و ستد قرار دادم. پس اگر كسى از دنیا به من قرضى بدهد، به ازاى هر یك از آن قرض دادنها ده تا هفتصد برابر و هر چند برابر كه بخواهم، به او مىدهم".
۷. پیامبر خدا صلى اللّه علیه و آله: هر كس به اندوهگینى [كه مالش را از دست داده]، قرض دهد و در پس گرفتن آن مراعات كند، عمل را از نو شروع كرده است (گناهانش پاك شده) و خداوند به ازاى هر درهم، هزار قِنطار (صد رَطل) از [درهمِ] بهشت به او عطا مىكند.
۸. پیامبر خدا صلى اللّه علیه و آله: كسى كه برادر مسلمانش در قرضى به او نیاز پیدا كند و او بتواند قرض بدهد و چنین نكند، خداوند، بوى بهشت را بر او حرام مىگردانَد.
مهلت دادن به بدهكار تنگدست
قرآن" و اگر [بدهكارتان] تنگدست باشد، پس تا [هنگام] گشایش، مهلتى به او دهید و [اگر به راستى قدرت پرداخت ندارد،] بخشیدن آن، براى شما بهتر است، اگر بدانید".
و اگر در سفر بودید و نویسندهاى نیافتید، وثیقهاى بگیرید؛ و اگر برخى از شما برخى دیگر را امین دانست، پس آن كس كه امین شمرده شده، باید سپرده وى را بازپس دهد؛ و باید از خداوند كه پروردگار اوست، پروا كند. و شهادت را كتمان مكنید، و هر كه آن را كتمان كند، قلبش گناهكار است؛ و خداوند به آنچه انجام مىدهید، داناست".
حدیث ۱. پیامبر خدا صلى اللّه علیه و آله: هر كس به تنگدستى مهلت دهد، در هر روز براى او ثواب صدقهاى برابر با طلبى كه از او دارد، بر عهده خداست، تا زمانى كه مال خود را دریافت كند.
۲. پیامبر خدا صلى اللّه علیه و آله: هر كه به تنگدستى مهلت دهد، خداوند، در روزى كه هیچ سایهاى جز سایه او نیست، وى را در سایه خود در مىآورد.
۳. پیامبر خدا صلى اللّه علیه و آله: هر كس به مؤمنى قرضى دهد و [براى پس گرفتن آن] صبر كند تا دستش باز شود، مال او زكات محسوب مىشود و در نماز با فرشتگان است تا این كه قرضش به او برگردانده شود.
۴. پیامبر خدا صلى اللّه علیه و آله: هر كه به بدهكار خود مهلت دهد یا از طلب خود در گذرد، روز قیامت در سایه عرش خواهد بود.
۵. پیامبر خدا صلى اللّه علیه و آله: هر كه مىخواهد دعایش مستجاب و اندوهش برطرف شود، به تنگدستْ مهلت دهد.
۶. پیامبر خدا صلى اللّه علیه و آله: حقّ خود را با خویشتندارىِ كامل یا غیر كامل بگیر (در هنگام مطالبه و گرفتن حقّت سختگیرى نكن).
۷. پیامبر خدا صلى اللّه علیه و آله: بترسید از نفرین تنگدست!
۸. پیامبر خدا صلى اللّه علیه و آله:" مردى از گذشتگان، مورد حسابرسى [خداوند] قرار گرفت و هیچ كار خوبى از او پیدا نشد، مگر همین كه توانگر بود و با مردم، معاشرت مىكرد و به چاكرانش دستور مىداد كه از تنگدست، در گذرند .... خداوند متعال فرمود: ما به این كار (گذشت و بخشش)، سزاوارتریم. از او در گذرید".
۹. پیامبر خدا صلى اللّه علیه و آله: همچنان كه بدهكار تو، اگر توانگر باشد، روا نیست در پرداخت بدهىاش به تو تعلّل ورزد، بر تو نیز روا نیست كه اگر بدانى تنگدست است، او را تحت فشار قرار دهى.
۱۰. الترغیب و الترهیب به نقل از ابن عبّاس: پیامبر خدا، وارد مسجد شد و فرمود:" كدام یك از شما خوش دارد كه خداوند عز و جل او را از گرماى سوزان دوزخ، نگه دارد؟".
گفتیم: اى پیامبر خدا! همه ما خوش داریم.
فرمود:" هر كه به تنگدستى مهلت دهد، یا بر او ببخشد، خداوند عز و جل وى را از گرماى سوزان دوزخ، نگه مىدارد".
نكوهش قرض كردن
۱. پیامبر خدا صلى اللّه علیه و آله: از وام گرفتن بپرهیزید، كه غصّه شب و خوارىِ روز است.
۲. الخصال به نقل از ابو سعید خُدرى: شنیدم كه پیامبر خدا مىفرماید:" از كفر و وام، به خدا پناه مىبرم".
گفته شد: اى پیامبر خدا! آیا وام با كفر برابرى مىكند؟ فرمود:" آرى".
ترغیب به یادداشت كردن بدهكارىها
قرآن" اى كسانى كه ایمان آوردهاید! هر گاه به وامى تا سررسیدى معیّن، با یكدیگر معامله كردید، آن را بنویسید. و باید نویسندهاى [صورت معامله را] بر اساس عدالت، میان شما بنویسد. و هیچ نویسندهاى نباید از نوشتن خوددارى كند؛ همان گونه [و به شكرانه آن] كه خدا او را آموزش داده است. و كسى كه بدهكار است، باید املا كند و او (نویسنده) بنویسد. و از خدا كه پروردگار اوست، پروا نماید و از آن، چیزى نكاهد. پس اگر كسى كه حق بر ذمّه اوست، سفیه یا ناتوان است، یا خود نمىتواند املا كند، پس ولىّ او باید با [رعایت] عدالت، املا نماید. و دو شاهد از مردانتان را به شهادت بطلبید. پس اگر دو مرد نبودند، مردى را با دو زن، از میان گواهانى كه [به عدالت آنان] رضایت دارید، [گواه بگیرید] تا [اگر] یكى از آن دو [زن] فراموش كرد، [زنِ] دیگر، وى را یادآورى كند. و چون گواهان احضار شوند، نباید خوددارى ورزند. و از نوشتن [بدهى] چه خُرد باشد یا بزرگ، ملول نشوید، تا سررسیدش [فرا رسد]. این [نوشتن]، نزد خدا عادلانهتر و براى شهادت، استوارتر، و براى این كه دچار شك نشوید، [به احتیاط] نزدیكتر است، مگر آن كه داد و ستدى نقدى باشد كه آن را میان خود [دست به دست] برگزار مىكنید. در این صورت، بر شما گناهى نیست كه آن را ننویسید. و [در هر حال،] هر گاه داد و ستد كردید، گواه بگیرید. و هیچ نویسنده و گواهى نباید زیان ببیند، و اگر چنین كنید، از نافرمانى شما خواهد بود. و از خدا پروا كنید، و خدا [بدین گونه] به شما آموزش مىدهد، و خدا به هر چیزى داناست".
قرآن" و اگر [بدهكارتان] تنگدست باشد، پس تا [هنگام] گشایش، مهلتى به او دهید و [اگر به راستى قدرت پرداخت ندارد،] بخشیدن آن، براى شما بهتر است، اگر بدانید".
حدیث ۱. پیامبر خدا صلى اللّه علیه و آله: چند گروهاند كه دعایشان مستجاب نمىشود، از جمله كسى كه وام مدّتدار به كسى بدهد؛ امّا آن را یادداشت نكند یا چند گواه نگیرد.
نهى از تعلّل در پرداخت بدهى
قرآن" و اگر در سفر بودید و نویسندهاى نیافتید، وثیقهاى بگیرید؛ و اگر برخى از شما برخى دیگر را امین دانست، پس آن كس كه امین شمرده شده، باید سپرده وى را بازپس دهد؛ و باید از خداوند كه پروردگار اوست، پروا كند. و شهادت را كتمان مكنید، و هر كه آن را كتمان كند، قلبش گناهكار است؛ و خداوند به آنچه انجام مىدهید، داناست".
حدیث ۱. پیامبر خدا صلى اللّه علیه و آله: اگر كسى بتواند حقّ كسى را بپردازد و تعلّل ورزد، هر روز كه بگذرد، گناه باجگیر برایش نوشته مىشود.
۲. پیامبر خدا صلى اللّه علیه و آله: بدهى، سه گونه است: كسى كه هر گاه طلبكار باشد، مهلت مىدهد و چون بدهكار باشد، [به موقع] مىپردازد و تعلّل (كوتاهى و تأخیر) نمىورزد. چنین كسى سود مىبرَد و زیان نمىكند؛ و كسى كه اگر طلبكار باشد، به موقع مىگیرد و اگر بدهكار باشد، نیز به موقع مىپردازد. چنین كسى نه سودى مىبرد و نه زیانى مىكند؛ و كسى كه اگر طلبكار باشد، به موقع پس مىگیرد و اگر بدهكار باشد، در پرداخت آن تعلّل مىورزد، چنین كسى زیان مىكند و سودى نمىبرد.
۳. پیامبر خدا صلى اللّه علیه و آله: تعلّل ورزیدن توانگر [در پرداخت بدهى]، ظلم است.
منابع:
محمدى رى شهرى و همكاران،حكمت نامه پیامبر اعظم صلى الله علیه و آله و سلم(فارسى) ،ج۸،ص:۲۸۵ به نقل از سایت اهل البیت علیهم السلام
